افسردگی یک بیماری شایع و جدی است که بر احساسات، طرز تفکر و نحوۀ زندگی فرد مبتلا، اثر منفی می‌گذارد. این بیماری می‌تواند در هر سنی به سراغ ما بیاید. اگرچه آمار افرادی که در سراسر جهان به افسردگی مبتلا می‌شوند زیاد است، اما خوشبختانه این بیماری درمان‌های مختلفی دارد و درمان مناسب با شرایط بیمار، مشخص می‌شود.
در این مطلب تمام آنچه باید دربارۀ افسردگی بدانید شرح داده‌ایم. از تعریف افسردگی و علائم آن، تا انواع افسردگی و درمان‌های موجود در جهان در این مطلب بخوانید.
فهرست محتوا
افسردگی چیست؟
افسردگی یک بیماری است که باعث احساس غم و اندوه و ازدستدادن علاقه به فعالیت‌هایی می‌شود که زمانی از آن لذت می‌بردید. ادامه‌دارشدن این حالات، می‌تواند به انواع مشکلات عاطفی و جسمی منجر شود؛ به‌طوری‌که توانایی فرد را برای عملکرد در محل کار و خانه کاهش دهد.
طبق آمار به‌دست‌آمده، از هر پانزده انسان بالغ در جهان، یک نفر دچار افسردگی است. همچنین، از هر شش نفر، یک نفر در دوره‌ای از زندگی خود، افسردگی را تجربه می‌کند. افسردگی ممکن است در هر سنی رخ دهد؛ اما به‌طور متوسط، اولین بار در اواخر نوجوانی تا اواسط بیست‌سالگی ظاهر می‌شود.
براساس مطالعات انجام‌شده و طبق آمار استفاده از مشاوره افسردگی ، زنان بیشتر از مردان به افسردگی مبتلا می‌شوند. مطالعات دانشمندان نشان می‌دهد که یک‌سوم زنان، در طول زندگی خود، یک دورۀ افسردگی جدی و عمیق را تجربه می‌کنند.برای کسب اطلاعات بیشتر,مطلب علائم افسردگی زنان را در بلاگ یاری وی مطالعه کنید.
خطر ابتلا به این بیماری در میان افرادی که بستگان درجه یک آن‌ها (پدر، مادر، خواهر، برادر یا فرزند) سابقۀ افسردگی دارند، به مراتب بیشتر از دیگر افراد است. برخی مطالعات آمار ۴۰ درصد بیشتر را اعلام کرده‌اند.
چه عواملی در ایجاد افسردگی نقش دارند؟
هر فردی ممکن است به افسردگی مبتلا شود، حتی فردی که به نظر می‌رسد در شرایط ایدئالی زندگی می‌کند. عوامل متعددی در ایجاد افسردگی نقش دارند که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
بیوشیمی: تفاوت در برخی مواد شیمیایی مغز، ممکن است به علائم افسردگی کمک کند.
ژنتیک: افسردگی می‌تواند از طریق ژن‌های وراثتی، منتقل شود. برای مثال، اگر یکی از دوقلوهای همسان افسردگی داشته باشد، قل دیگر به احتمال ۷۰درصد، در طول زندگی به این بیماری مبتلا می‌شود.
شخصیت: افرادی که اعتماد‌به‌نفس پایینی دارند، به‌راحتی تحت فشار استرس قرار می‌گیرند. این افراد اغلب بدبین بوده و به همین علت نیز بیشتر در معرض افسردگی قرار دارند.
عوامل محیطی: قرارگرفتن مداوم در معرض خشونت، بی‌توجهی، سوء‌استفاده یا فقر، ممکن است برخی افراد را در برابر افسردگی آسیب‌پذیرتر کند.
علائم افسردگی کدام‌اند؟
علائم افسردگی می‌تواند از خفیف تا شدید بروز پیدا کند. بسته به میزان و نوع افسردگی، شدت آن نیز متفاوت است. مهم‌ترین علائم افسردگی به این شرح هستند:
- احساس غمگینی یا داشتن خلق و خوی افسرده؛
- ازدستدادن علاقه به فعالیت‌هایی که زمانی از آن لذت می‌بردید؛
- تغییرات در اشتها، کاهش یا افزایش وزن بی ارتباط با رژیم غذایی، تمایل به مصرف کربوهیدرات‌ها؛
- مشکل در خوابیدن یا خواب زیاد؛
- ازدستدادن انرژی یا افزایش خستگی با وجود افزایش ساعات خواب؛
- تغییرات بی‌دلیل در فعالیت‌های بدنی؛ مثلاً ناتوانی در نشستن، قدم‌زدن، دست‌زدن، حرکات یا تکلم آهسته. این اعمال باید آن‌قدر شدید باشد که توجه دیگران را جلب کند؛
- احساس بی ارزشی یا گناه؛
- مشکل در تفکر، تمرکز یا تصمیم‌گیری؛
افکار مرگ یا خودکشی.علائمی که در بالا به آن‌ها اشاره شده، باید حداقل دو هفته طول بکشند تا به‌عنوان علامت افسردگی شناخته شوند. برخلاف آنچه عموم افراد می‌گویند، علائم افسردگی در جوانان فرقی با میان‌سالان و کودکان ندارد.همچنین، شرایط پزشکی مانند مشکلات تیروئید، تومور مغزی یا کمبود انواع ویتامین‌ها نیز می‌تواند علائم افسردگی را به همراه داشته باشد. به همین دلیل مهم است که برای تشخیص دقیق مشکل خود، به مشاوره درمان افسردگی مراجعه کنید. مشاوره به پیگیری روند درمان شما کمک زیادی می‌کند.
آیا انواع افسردگی را می‌شناسید؟
همان‌طور که اشاره شد، افسردگی می‌تواند در زمان‌های مختلف عمر یک فرد اتفاق بیفتد. نوع افسردگی بسته به موارد زیادی تعیین می‌شود. با برخی از شایع‌ترین انواع افسردگی در ادامه آشنا شوید.
افسردگی پیش از قاعدگی
این افسردگی به PMDD نیز معروف است. زنان مبتلا به افسردگی پیش از قاعدگی، یک هفته قبل از شروع قاعدگی، دارای علائم شدید افسردگی و تنش هستند. این علائم با شروع قاعدگی بهبود می‌یابد. علائم رایج این نوع از افسردگی عبارت است از:
- نوسانات خلقی؛
- تحریک‌پذیری یا عصبانیت؛
- خلق افسرده؛
- مشکل در تمرکز؛
- هوس‌های غذایی خاص؛
- درد مفاصل و ماهیچه؛
- نفخ شدید.
افسردگی مداوم
فرد مبتلا به افسردگی مداوم، حداقل به‌مدت دو سال، در بیشتر ساعات روز، خلق و خوی افسرده خواهد داشت. علائم این افسردگی عبارت است از:
- کم‌اشتهایی یا پرخوری؛
- بی‌خوابی یا پرخوابی؛
- انرژی کم یا خستگی؛
- عزت نفس پایین؛
- تمرکز ضعیف یا مشکل در تصمیم‌گیری؛
- احساس ناامیدی.افراد مبتلا به اختلال افسردگی مداوم، معمولاً دارای خلق و خویی غمگین و عصبی هستند و خود نیز به این موضوع واقف‌اند. آن‌ها با این فرض که «من همیشه این‌طور بوده‌ام»، هرگز به دنبال درمان نمی‌روند؛ چراکه این علائم برای آن‌ها تبدیل به نوعی تجربۀ روزمره و عادی شده است. شروع افسردگی مداوم می‌تواند با سپری‌کردن یک دورۀ افسردگی عمیق، اتفاق افتد.
افسردگی پس از زایمان
افسردگی در زنان دلایل گوناگونی دارد. یکی از مهم‌ترین افسردگی‌های زنان، افسردگی پس از زایمان است. این نوع افسردگی در بیشتر مواقع شامل نوسانات خلقی، گریه‌های ناگهانی و بی‌دلیل، اضطراب و اختلال در خوابیدن می‌شود. افسردگی پس از زایمان اغلب در سه روز اول زایمان آغاز شده و به‌عنوان یکی از عوارض زایمان شناخته می‌شود که بهتر است در نزدیک‌ترین زمان ممکن درمان شود.
افسردگی در کودکان
ممکن است خیلی عجیب به نظر برسد اگر بگوییم که کودکان نیز دچار افسردگی می‌شوند. اگر کودکی غمگین باشد و غم و اندوه او پایدار شود و در فعالیت‌های اجتماعی عادی، علایق، کارهای مدرسه یا روابط خانوادگی‌اش اختلال ایجاد کند، احتمال ابتلای او به افسردگی بسیار زیاد است.
فراموش نکنید که افسردگی اگرچه یک بیماری جدی است، درمان‌های قطعی و کاربردی‌ای دارد. علائم افسردگی در کودکان به این شرح است:
- بدخلقی یا عصبانیت؛
- احساس غم و ناامیدی مداوم؛
- کناره‌گیری اجتماعی؛
- حساسیت زیاد از حد نسبت به طرد‌شدن؛
- افزایش یا کاهش اشتها؛
- تغییرات در خواب (بی‌خوابی یا خواب زیاد)؛
- گریه‌کردن یا ایجاد آلودگی‌های صوتی زیاد؛
- مشکل در تمرکز؛
- خستگی و کم‌انرژی‌بودن؛
- شکایات فیزیکی، مانند معده‌درد و سردردی که به درمان پاسخ نمی‌دهند؛
- مشکل‌داشتن در فعالیت‌های درون خانه یا در مدرسه؛
- احساس بی‌ارزشی یا گناه؛
- اختلال در تفکر یا تمرکز؛
- افکار مرگ یا خودکشی
کودکان مبتلا به افسردگی که بالای ۱۲ سال دارند، ممکن است در طول افسردگی شروع به مصرف موادمخدر یا الکل کنند. همچنین، کودکانی که در خانواده‌شان سابقۀ خشونت، مصرف الکل یا موادمخدر و سوء‌استفادۀ فیزیکی یا جنسی دیده می‌شود نیز در معرض افسردگی شدید و حتی خودکشی قرار دارند.
مشاوره افسردگی برای درمان این کودکان راهکارهای زیادی ارائه می‌دهد که بسته به موقعیت کودک و خانواده‌اش، قابل اجرا هستند.همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید,مطلب روش های درمان افسردگی و اضطراب در کودکان را مطالعه کنید.
افسردگی ماژور یا تک‌قطبی
افسردگی ماژور یک اختلال خلقی شایع و به‌شدت جدی است. این نوع افسردگی، علائم شدیدی دارد که بر احساس، تفکر و کنترل فعالیت‌های روزمره مانند خواب، خوردن غذا و شغل فرد، اثر می‌گذارد. زنان تقریباً دو برابر بیشتر از مردان دچار افسردگی ماژور می‌شوند.
تغییرات هورمونی در دوران بلوغ، بارداری، سقط جنین و یائسگی، محرک‌های ایجاد و افزایش افسردگی تک‌قطبی در زنان هستند. بسیاری از پزشکان برای تشخیص این افسردگی از کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، منتشرشده توسط انجمن روان‌پزشکان آمریکا استفاده می‌کنند.
ازدستدادن یکی از نزدیکان، انزوای اجتماعی، درگیری و نزاع در رابطه، نقل مکان، بازنشستگی، آزار جسمی یا جنسی و شکست‌های عاطفی، عواملی هستند که در ایجاد افسردگی ماژور نقش مهمی ایفا می‌کنند. خوشبختانه افسردگی ماژور در جامعۀ پزشکی کاملاً شناخته‌شده است و اغلب از طریق ترکیبی از داروها و روان‌درمانی، به‌راحتی درمان می‌شود.
افسردگی دوقطبی
اختلال دوقطبی یک اختلال مغزی است که باعث تغییراتی در خلق و خو، انرژی و توانایی عملکرد فرد می شود. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، حالت‌های هیجانی شدیدی را تجربه می‌کنند که معمولاً در دوره‌های مشخصی رخ می‌دهد. به این دوره‌ها، دوره‌های خلقی می‌گویند.این دوره‌های خلقی با عنوان شیدایی (خلق غیرعادی شاد یا تحریک‌پذیر) یا افسردگی (خلق غمگین) طبقه‌بندی می‌شوند. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی معمولاً دوره‌هایی از خلق و خوی خنثی نیز دارند.در بیشتر مواقع، اختلال دوقطبی روابط فرد با عزیزان را مختل می‌کند و باعث ایجاد مشکل در کار یا رفتن به مدرسه می‌شود. بین ۸۰ تا ۹۰ درصد از افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، در میان بستگان خود، یک فرد مبتلا به افسردگی دوقطبی دارند.اگرچه دلایل ایجاد اختلال دوقطبی در مغز نامشخص است، اما اعتقاد روان‌پزشکان بر این است که عدم تعادل مواد شیمیایی مغز، به اختلال در فعالیت مغز منجر می‌شود. افراد مبتلا به اختلال دوقطبی در صورت استفاده از مشاوره درمان افسردگی ، می‌توانند زندگی کامل و پرباری داشته باشند.
افسردگی فصلی
این اختلال با نام‌های افسردگی زمستانی یا افسردگی SAD نیز شناخته می‌شود. افراد مبتلا به این افسردگی، تغییرات خلقی و علائم مشابه با افسردگی را تجربه می‌کنند. علائم معمولاً در ماه‌های پاییز و زمستان که نور خورشید کمتر است، رخ می‌دهد و با رسیدن بهار، بهبود می‌یابد.
این نوع افسردگی در بین زنان شایع‌تر از مردان است. SAD با یک عمل بیوشیمیایی در مغز مرتبط است که ناشی از ساعات کوتاه‌تر نور روز و نور خورشید کم در زمستان است. این بیماری در افرادی که دور از خط استوا زندگی می‌کنند، جایی که ساعات نور روز کمتری در زمستان وجود دارد، شایع‌تر است.
درمان افسردگی فصلی به روش‌های مختلفی امکان‌پذیر است. نوردرمانی، داروهای ضد افسردگی، گفتاردرمانی یا ترکیبی از این موارد، راه‌هایی هستند که اغلب در مشاوره درمان افسردگی به بیمار پیشنهاد داده می‌شوند.
افسردگی بعد از کرونا
تحقیقات جدید نشان می‌دهد که بیش از نیمی از مبتلایان به کرونا، افسردگی را گزارش داده‌اند. محققان می‌گویند افرادی که مبتلا به کووید ۱۹ بوده‌اند، ماه‌ها پس از بیماری اولیۀ خود، علائم افسردگی را تجربه می‌کنند. آن‌ها معتقدند که ترکیب استرس مزمن در طول همه‌گیری کرونا و اختلال در روابط اجتماعی مردم، بهترین بهانه برای ابتلا به افسردگی است.
نکتۀ قابل توجه این است که دانشمندان هنوز نمی‌دانند آیا این خود کووید ۱۹ است که افراد را به‌سمت افسردگی سوق می‌دهد یا صرفاً استرس مقابله با آن، موجب فشار روانی و آغاز افسردگی حاد می‌شود. با‌این‌حال، مسئله‌ای که اهمیت دارد این است که این بیماران نیز با کمک مشاوره افسردگی می‌توانند برای درمان افسردگی پس از کرونا اقدام کنند.
افسردگی مهاجرت
مهاجرت به‌عنوان یکی از عوامل مهم اجتماعی، تأثیر بسیار زیادی روی سلامت روان دارد. این پدیده از مهم‌ترین دلایل افسردگی حاد شناخته شده است. افرادی که به کشور دیگری مهاجرت می‌کنند، در ابتدای راه، هیجان و تازگی مقصد، به همراه کسب تجربیات جدید، تأثیرات بسیار خوبی روی آن‌ها دارد.
اما با گذشت زمان و تمام‌شدن هیجان‌ها، فرد به حالت روتین زندگی باز می‌گردد. در این مرحله است که احتمال دارد حس خستگی و ناامیدی به سراغش بیاید. برای بسیاری از مهاجران، اینجا آغاز افسردگی مهاجرت است. طبق آماری که دانشمندان ارائه کرده‌اند، افسردگی در بین مهاجران به‌مراتب بیشتر از غیر مهاجران است.همچنین برای یادگیری راه های مقابله با افسردگی ناشی از مهاجرت,مطلب مقابله با افسردگی ناشی از مهاجرت را در بلاگ یاری وی بخوانید.
مشاوره درمان افسردگی اولین کاری است که افراد باید پس از مهاجرت برای آن اقدام کنند؛ چراکه نبود سلامت روانی می‌تواند تأثیرات مخربی روی زندگی و تصمیمات افراد گذاشته و این یک هشدار بزرگ برای ناکارآمدبودن مهاجرت است.
افسردگی صبحگاهی
افسردگی صبحگاهی علامتی است که برخی از افراد مبتلا به اختلال افسردگی حاد، تجربه می‌کنند. با افسردگی صبحگاهی، ممکن است علائم افسردگی شدیدتری را در صبح، نسبت به بعد‌از‌ظهر یا عصر داشته باشید. این علائم شامل غم و اندوه شدید، ناامیدی، عصبانیت و خستگی است.
روان‌شناسان این افسردگی را یک افسردگی مجزا نمی‌دانند، بلکه از آن به‌عنوان علامتی مبنی بر وجود نوع دیگری از افسردگی یاد می‌کنند. برای مثال، افسردگی حاد یا افسردگی فصلی می‌تواند علامتی مانند افسردگی صبحگاهی داشته باشد.
افسردگی ترک اعتیاد
بسیاری از افرادی که برای ترک اعتیاد به موادمخدر یا الکل، به مراکز ترک مراجعه می‌کنند، در طول ترک، علائمی مانند علائم افسردگی را نیز گزارش کرده‌اند. روان‌پزشکان می‌گویند وابستگی فرد به موادمخدر موجب می‌شود تا فرد به هنگام ترک، با احساسات ضد و نقیضی روبه‌رو شود. همچنین، تغییرات بیوشیمیایی مغز به دلیل مصرف مواد و حالا عدم مصرف آن نیز احتمال افسردگی را در افراد بالا می‌برد.
به همین دلیل است که در مراکز ترک اعتیاد، روان‌پزشکانی فعال هستند که با بررسی بیمار مبتلا به اعتیاد، داروهایی را برای او تجویز می‌کنند تا فرد به هنگام ترک، با افسردگی ترک اعتیاد دست‌و‌پنجه نرم نکند؛ چراکه در این صورت احتمال گرایش دوبارۀ او به مواد وجود دارد. درمان افسردگی در مردان و زنانی که در حال ترک موادمخدر هستند، اغلب به کمک همین روان‌پزشکان اتفاق می‌افتد.
مشاوره درمان افسردگی چه کمکی به ما می‌کند؟
افسردگی یکی از قابل درمان‌ترین اختلالات روانی است. بین ۸۰ تا ۹۰ درصد افراد مبتلا به افسردگی، درنهایت به‌خوبی درمان می‌شوند. تقریباً ۱۰۰درصد افراد مبتلا نیز علائم بهبود یافته‌ای را پس از درمان مشاهده می‌کنند.
قبل از هر اقدامی، فرد باید توسط یک مشاوره درمان افسردگی مورد ارزیابی قرار گیرد. انجام تست روان‌شناسی افسردگی، مانند تست افسردگی بک و تست‌های معروف دیگر، در ابتدایی‌ترین مراحل درمان انجام می‌شود.
در مراحل بعدی درمان، با توجه به اینکه شرایط شیمیایی مغز افراد ممکن است به افسردگی آن‌ها کمک کند و در درمان آن‌ها مؤثر باشد، داروها و قرص‌های ضد افسردگی، برای کمک به اصلاح ساختار شیمیایی مغز تجویز می‌شوند. این داروها آرام‌بخش یا عادت‌ساز نبوده و روی افرادی که افسرده نیستند، هیچ اثر محرکی ندارد.
درعین‌حال، تعدادی از کارها وجود دارد که افراد می‌توانند برای کمک به کاهش علائم افسردگی انجام دهند. اگرچه نمی‌توان اسم آن را درمان افسردگی در خانه گذاشت، اما در بسیاری از افراد، ورزش منظم، به ایجاد احساس مثبت و بهبود خلق و خو کمک می‌کند. داشتن خواب باکیفیت کافی و منظم، داشتن یک رژیم غذایی سالم و پرهیز از مصرف الکل نیز می‌تواند به کاهش علائم افسردگی کمک کند.افسردگی یک بیماری جدی است و درمان آن نیز در دسترس است. با تشخیص و درمان مناسب، اکثریت قریب‌به‌اتفاق افراد مبتلا به افسردگی، بر آن غلبه خواهند کرد. اگر علائم افسردگی را تجربه می‌کنید، اولین قدم این است که به مشاور مراجعه کنید. درمورد نگرانی‌های خود صحبت کرده و درخواست ارزیابی کامل کنید. این شروعی برای رسیدگی به نیازهای سلامت روانی شماست.
چگونه از مشاوره درمان افسردگی یاری وی استفاده کنیم؟
تشخیص علائم افسردگی و نوع آن، کاری نیست که افراد عادی قادر به انجام آن باشند. اما علائمی وجود دارد که حضور آن‌ها در یک فرد، می‌تواند ما را به افسردگی در وی مشکوک کند. بسیاری از افراد که علائم افسردگی را در خود یا یکی از اطرافیان مشاهده می‌کنند، نمی‌دانند درست حدس زده‌اند یا خیر.
اگر شما نیز جزء این افراد هستید، مشاوره از مشاوران سایت یاری وی می‌تواند اولین اقدام شما برای تشخیص و سپس درمان افسردگی باشد. مشاوره آنلاین از طریق این سایت، به شما کمک می‌کند که قبل از هر اقدامی، از راحت‌ترین راه ممکن، اطلاعات تکمیلی را از طریق متخصصان به دست آورده و در صورت لزوم، اقدام به درمان کنید.
اگر شما نیز مانند بسیاری از افراد روی این کرۀ خاکی افسردگی را تجربه کرده‌اید، تجربۀ خود را در کامنت‌ها با ما در میان بگذارید.
