تست طرحواره یانگ براساس طرحواره‌ها نوشته شده است و طرحواره‌های شخصیت شما را شناسایی می‌کند. این تست در دو نوع بلند و کوتاه منتشر شده است. با استفاده از آزمون طرحواره و تفسیر طرحواره یانگ می‌توانید به طرحواره‌های خودتان پی ببرید و در صورت نیاز، به طرحوارۀ درمانگر مراجعه کنید.
البته برخی از مشاورها و روان‌شناس‌ها ممکن است قبل از شروع فرایند درمان این تست را از شما بگیرند. در این مطلب از وبلاگ یاری وی، درمورد تست طرحواره یانگ صحبت می‌کنیم و طرحواره‌ها را هم توضیح می‌دهیم. در انتهای این مطلب می‌توانید به آزمون طرحواره یانگ پاسخ دهید.
فهرست محتوا
تست طرحواره یانگ چیست؟
سال ۱۹۹۴ جفری یانگ نظریۀ خودش را درمورد طرحواره‌ها مطرح کرد. او با توجه به اختلال‌های روان‌شناختی انسان‌ها و ریشۀ آنها در کودکی، طرحواره‌ها را دسته‌بندی کرد. یانگ معتقد بود که باورهای بنیادین انسان‌ها در تجربه‌های ناخوشایند آنها در کودکی ریشه دارد.
پرسش‌نامۀ طرحواره یانگ طرحواره‌های بی‌ثباتی، محرومیت هیجانی، رهاشدگی، انزوای اجتماعی، بیگانگی، نقص، شرم، شکست، بی‌کفایتی، آسیب‌پذیری در برابر ضرر و بیماری، گرفتاری، اطاعت، ایثار، بازداری هیجانی، معیارهای سرسختانه، استحقاق، بزرگ‌منشی، خویشتن‌داری، خودانضباطی ناکافی و وابستگی را شناسایی می‌کند.
انواع تست طرحواره یانگ چیست؟
بهطور کلی دو نوع تست طرحواره یانگ وجود دارد و معمولاً نوع کوتاه آن استفاده می‌شود. فرمت اولیه و اصلی تست طرحواره یانگ از ۲۰۵ ماده تشکیل شده است و ۱۶ طرحواره را ارزیابی می‌کند. فرمت کوتاه، نوع خلاصه‌شدۀ تست طرحواره یانگ است و تمام ویژگی‌های نسخۀ اصلی را دارد. در این پرسش‌نامۀ کوتاه‌شده شما به ۷۵ یا ۹۰ سؤال پاسخ می‌دهید.
کابردهای تست طرحواره یانگ
تست طرحواره یانگ برای موقعیت‌های مختلفی استفاده می‌شود. مثلاً روان‌درمانگرهایی که طبق روش طرحواره درمانی پیش می‌روند، قبل از شروع درمان، پرسش‌نامۀ طرحواره یانگ را به درمان‌جو می‌دهند. این پرسشنامه علاوه بر جلسه‌های درمانی، در انتخاب شغل، انتخاب همسر، کشف هدف زندگی و شناخت خود و تفکر فردی هم استفاده می‌شود.
مفاهیم تست طرحواره یانگ
قبل از اینکه تست طرحواره یانگ را شروع کنید، بهتر است با مفاهیم اولیۀ آن آشنا شوید. تعریف طرحواره و توضیح هرکدام از آنها نمونه‌ای از این مفاهیم هستند.
طرحواره چیست؟
بیایید طرحواره‌ها را با یک آزمایش توضیح دهیم. یک دوربین (گوشی هوشمند) و ورقه‌های گلاسۀ رنگی بردارید. وقتی ورقۀ گلاسۀ سبز را جلوی دوربین می‌گیرید، همه‌چیز را با رنگ سبز به شما نشان می‌دهد.
این مسئله درمورد رنگ‌های دیگر هم صادق است؛ یعنی ورقۀ گلاسه قرمز نور قرمزرنگ در محیط اطراف ایجاد می‌کند و باعث می‌شود تصاویر دوربین نور قرمز داشته باشند. طرحواره‌ها مثل آن ورقه‌های گلاسه هستند و روی دنیای اطراف شما اثر می‌گذارند. به عبارت دیگر، انسان‌ها دنیا و اطلاعات دریافتی را با توجه به طرحواره‌هایشان تفسیر می‌کنند.
معرفی طرحواره‌های ناسازگار اولیه
درصورتی‌که طرحواره‌ها باعث مشکلات روان‌شناختی شوند و در زندگی شما اختلال ایجاد کنند، به آنها طرحواره‌های ناسازگار اولیه گفته می‌شود. طرحواره‌ها یک‌شبه در ذهن ایجاد نمی‌شوند، بلکه ریشۀ عمیقی دارند و به دوران کودکی و آموزه‌های ما در آن زمان برمی‌گردند.
بنابراین وقتی شما اطلاعات و تجربه‌های روزمره‌تان را براساس یک طرحواره تفسیر می‌کنید، عمیقاً به آن باور دارید و تصور می‌کنید که تفسیر دیگری وجود ندارد. یانگ معتقد است که خاطرات، هیجان‌ها، درک و شناخت ما طرحواره‌ها را می‌سازند.
درنتیجه، شما براساس این طرحواره‌ها رفتار می‌کنید. مثلاً اگر فردی همیشه از دیگران انتقاد می‌کند و موفقیت‌های آنها را دست‌کم می‌گیرد، احتمالاً این رفتارش به دلیل طرحوارۀ نقص یا شرم باشد.
انواع طرحواره‌ها در تست طرحواره یانگ
بهطور کلی طرحواره‌های یانگ در پنج دسته تقسیم می‌شوند: بریدگی و طرد، خودگردانی و عمل مختل، محدودیت‌های مختل، دگرجهت‌مندی و گوش‌به‌زنگی بیش از حد و بازداری. هرکدام از این طرحواره‌ها را بهطور خلاصه توضیح می‌دهیم.
تمام این طرحواره‌ها یک حالت افراطی هم دارند؛ یعنی فرد به‌جای اینکه به حل مشکل خودش بپردازد، روی دیگران آثار منفی می‌گذارد و احساسات منفی‌اش را به دیگران منتقل می‌کند.
طرحواره‌های بریدگی و طرد
در این بخش پنج طرحواره وجود دارد: رهاشدگی/بی‌ثباتی، بی‌اعتمادی/بدرفتاری، محرومیت هیجانی، نقص/شرم، انزوای اجتماعی/بیگانگی.
طرحواره رهاشدگی
کسانی که طرحوار دارند، مدام نگران این هستند که اطرافیان و عزیزانشان آنها را ترک کنند. اگر جواب تلفن این افراد را ندهید ناراحت می‌شوند. حسادت، ترس از ترک‌شدن، وابستگی بیش از حد و کنترل‌کردن بقیه ازجمله رفتارهای شاخص طرحواره رهاشدگی هستند.
بی‌اعتمادی و بدرفتاری
طرحواره بی‌اعتمادی و بدرفتاری باعث می‌شود که فرد همیشه به اطرافیانش شک کند. چنین افرادی فکر می‌کنند همه در حال فریب‌دادن او هستند و به او دروغ می‌گویند. کسانی که به دلیل بی‌اعتمادی و بدبینی ازدواج نمی‌کنند یا وارد رابطه نمی‌شوند، طرحواره بی‌اعتمادی دارند.
محرومیت هیجانی
افرادی که گرفتار محرومیت هیجانی هستند، به اندازه‌ی کافی محبت و همدلی دریافت نکردند. درمان‌جوهایی که محرومیت هیجانی دارند، جذب انسان‌های سرد و بی‌عاطفه می‌شوند. مثال طرحوارۀ محرومیت هیجانی را می‌توانید در روابط خانواده و فرزندان ببینید.
فرزندانی که در خانواده مهر و محبت ندیدند، سعی می‌کنند این محبت را از خارج از خانواده دریافت کنند؛ ولی آنها در دریافت عشق و علاقه از دیگران هم با مشکل مواجه می‌شوند و نمی‌توانند با آدم‌های مناسب ارتباط برقرار کنند.
نقص و شرم
طرحوارۀ نقص و شرم مانع از ابراز احساسات می‌شود. بعضی از این افراد همیشه از دیگران انتقاد می‌کنند و ویژگی‌های مثبت آنها را نمی‌بینند. اگر همیشه خودتان را با اطرافیانتان مقایسه می‌کنید و تصور می‌کنید کسی دوستتان ندارد، شاید طرحوارۀ نقص و شرم دارید.
انزوای اجتماعی و بیگانگی
کسانی که طرحوارۀ انزوای اجتماعی و بیگانگی دارند، بیشتر تنها هستند و سعی می‌کنند در جمع نباشند. آنها تمایلی به کارهای گروهی ندارند و از مهمانی‌ها و دورهمی‌ها فرار می‌کنند.
طرحواره‌های خودگردانی و عمل مختل
طرحواره‌های خودگردانی و عمل مختل به چهار دسته تقسیم می‌شوند: وابستگی/بی‌کفایتی، آسیب‌پذیری نسبت به بیماری و ضرر، گرفتار/خویشتن تحول‌نیافته و شکست.
وابستگی/بی‌کفایتی
اگر طرحوارۀ وابستگی/بی‌کفایتی داشته باشید، بی‌هدف و بی‌انگیزه هستید و نمی‌توانید کارهایتان را به‌درستی انجام دهید. اگر در محل کار و مدرسه به مشکل برمی‌خورید و همیشه از دیگران کمک می‌خواهید، شاید طرحوارۀ وابستگی یا بی‌کفایتی دارید.
آسیب‌پذیری نسبت به بیماری یا ضرر
کسانی که طرحوارۀ آسیب‌پذیری دارند، همیشه از وقوع یک حادثه می‌ترسند. اگر در دورانی از زندگی‌تان از ابتلا به بیماری و سرطان یا وقوع زمین‌لرزه و حوادث طبیعی به‌شدت می‌ترسیدید، شاید طرحوارۀ آسیب‌پذیری داشتید.
گرفتار/خویشتن تحول‌نیافته
احتمالاً در اطرافیانتان کسانی را دیده‌اید که هویت محکمی ندارند و در بیشتر مواقع از دیگران تقلید می‌کنند. این افراد گرفتار طرحوارۀ خویشتن تحول‌نیافته هستند و اصطلاحاً به آنها افراد سست‌عنصر گفته می‌شود.
شکست
کسانی که احساس شکست‌خوردگی و ناکامی می‌کنند، طرحوارۀ شکست دارند. آنها همیشه خودشان را با بقیه مقایسه می‌کنند و تصور می‌کنند خدا هیچ استعدادی به آنها نداده است. اگر فکر می‌کنید در هیچ کاری خوب نیستید و اصلاً خودتان را قبول ندارید، شاید طرحوارۀ شکست دارید.
طرحوارۀ محدودیت‌های مختل
طرحواره‌های استحقاق/بزرگ‌منشی و خویشتن‌داری/خودانضباطی ناکافی در این دسته قرار می‌گیرند. کسانی که طرحوارۀ استحقاق دارند، فکر می‌کنند بهتر از دیگران هستند. به همین دلیل به حقوق آنها احترام نمی‌گذارند.
اگر داستان جودی ابوت و دوستانش را یادتان باشد، یکی از دوستان جودی ابوت به دلیل داشتن خانوادۀ پولدار خودش را برتر از دیگران می‌دانست و به بقیه احترام نمی‌گذاشت. همچنین طرحوارۀ خودانضباطی ناکافی باعث می‌شود که افراد نتوانند هیجان‌های خودشان را کنترل کرده و به‌خوبی برای آینده برنامه‌ریزی کنند.
طرحواره‌های دگرجهت‌مندی
طرحواره‌های دگرجهت‌مندی در سه دستۀ اطاعت، ایثارگری و پذیرش‌جویی قرار می‌گیرند. کسانی که نمی‌توانند نیازها و تمایلات خودشان را بیان کنند و احساساتشان را سرکوب می‌کنند، طرحوارۀ اطاعت دارند.
طرحوارۀ ایثارگری برای افرادی است که خودشان را فدای زندگی می‌کنند. شاید بتوانید مفهوم این طرحواره را در زندگی بیشتر والدین، به‌خصوص مادران، ببینید. بیشتر مادرها به خواسته‌ها و آرزوهای خودشان اهمیتی نمی‌دهند و به‌اصطلاح زندگی خودشان را فدای فرزندانشان می‌کنند.
طرحوارۀ پذیرش‌جویی باعث می‌شود که فرد همیشه به دنبال تأیید و جلب توجه دیگران باشد. اگر به این افراد توجه نکنید، ناراحت می‌شوند و به دیگران حسودی می‌کنند.
طرحواره‌های گوش‌به‌زنگی بیش از حد و بازداری
بدبینی، تنبیه، معیارهای سخت‌گیرانه/انتقادجویی و بازداری هیجانی در دستۀ طرحواره‌های گوش‌به‌زنگی قرار دارند. اگر جزو کسانی هستید که نیمۀ خالی لیوان را می‌بینید، شاید طرحوارۀ منفی‌گرایی یا بدبینی دارید.
بعضی از افراد هم فقط ویژگی‌های منفی آدم‌ها را می‌بینند، این‌ها هم گرفتار طرحوارۀ بدبینی هستند. در طرحوارۀ تنبیه، افراد نمی‌توانند اطرافیان را ببخشند و آنها را درک کنند.
کمال‌گراها، کسانی که قوانین دست‌وپاگیر زیادی دارند و انتظار بالایی از خودشان و دیگران دارند، گرفتار طرحوارۀ معیارهای سخت‌گیرانه و انتقادجویی هستند. کسانی که از طرحوارۀ بازداری هیجانی رنج می‌برند، احساساتشان را نشان نمی‌دهند.
آنها فکر می‌کنند اگر هیجان‌ها، آسیب‌ها و احساسات مثبت و منفی‌شان را به اشتراک بگذارند، طرد می‌شوند و دیگر کسی آنها را دوست نخواهد داشت.
تست طرحواره یانگ، تستی برای موقعیت‌های مختلف زندگی
تست طرحواره یانگ و طرحواره درمانی ابزار قدرتمندی است که در حل بسیاری از مشکلات روان‌شناختی کمک می‌کند. سؤال‌های پرسشنامه طرحواره یانگ شفاف و ساختارمند است و به شما کمک می‌کند که زندگی شادتری را تجربه کنید. این تست هم مثل بقیۀ آزمون‌های روان‌شناختی به تفسیر و تحلیل احتیاج دارد.
بنابراین، دادن آزمون به‌تنهایی نمی‌تواند تأثیر شگرفی روی زندگی‌تان بگذارد. روان‌درمانگر در مسیر استفاده از تست طرحواره یانگ، تاریخچۀ زندگی درمان‌جو را در نظر می‌گیرد و الگوهای رفتاری مخرب زندگی را شناسایی می‌کند. بعد از تمام‌کردن این مطلب، می‌توانید تست طرحواره یانگ را در وبلاگ یاری وی انجام دهید.
