مشکلات دوران یائسگی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های خانم‌ها برای وقتی است که بازه سنی آن‌ها از میان‌سالی عبور می‌کند. در این زمان، آن‌ها آماده می‌شوند که خود را برای دورۀ جدیدی از زندگی آماده کنند. در دوران گذار از میان‌سالی به‌سمت پیری، تغییرات فیزیولوژیکی متعددی در خانم‌ها رخ می‌دهد. البته ماجرا به تغییرات جسمی ختم نمی‌شود و معمولاً عوارض دوران یائسگی در مسائل روحی و روانی افراد نیز بروز پیدا می‌کند. به‌منظور مدیریت عوارض دوران یائسگی، خانم‌ها باید به‌خوبی با این تغییرات فیزیولوژیک آشنا شوند. در این مطلب قصد داریم ضمن بررسی مشکلات دوران یائسگی، به مهم‌ترین نکاتی که باید در این زمینه به آن‌ها توجه داشته باشید، اشاره کنیم. با ما همراه باشید.
فهرست محتوا
یائسگی چیست؟
اگر بخواهیم تعریف ساده‌ای از دوران یائسگی ارائه کنیم، می‌توان آن را پایان‌بخش دورۀ قاعدگی در زنان دانست. وقتی خانمی وارد دوران یائسگی میشود، توانایی باروری طبیعی خود را از دست می‌دهد. تمام اتفاقات و علائم جسمی و روحی که در این دورۀ زمانی برای خانم‌ها رخ می‌دهد، زیرمجموعۀ کلمۀ یائسگی قرار می‌گیرد.
درواقع می‌توان یائسگی را نشانه‌ای از ورود خانم‌ها به دوران پیری تلقی کرد. حال که با این مفهوم آشنا شدیم، بهتر است در ادامه بیشتر دربارۀ علائم و مشکلات دوران یائسگی بحث و تبادل نظر کنیم.
یائسگی از چه سنی آغاز میشود و تا چه سنی ادامه پیدا می‌کند؟
معمولاً وقتی سن خانم‌ها از 40 سال عبور می‌کند، زمان قاعدگی آن‌ها با اختلال روبه‌رو میشود. البته در ادامه درخصوص علائم دوران یائسگی بیشتر توضیح می‌دهیم. درنهایت یائسگی در حدود 12 ماه بعد از آخرین قاعدگی در خانم‌ها آغاز میشود. این دورۀ زمانی معمولاً بین بازه سنی 45 تا 55 سال در خانم‌ها رخ می‌دهد. البته بررسی‌ها نشان داده است که از هر 100 زن، یک نفر قبل از چهل‌سالگی وارد دوران یائسگی میشود. از نظر زمانی نیز معمولاً این دوره بین 7 تا 14 سال، بسته به شرایط جسمی و سبک زندگی افراد، به طول می‌انجامد.
مهم‌ترین علائم دوران یائسگی چیست؟
دوران یائسگی با علائمی همراه است که فرد با مشاهدۀ آن‌ها می‌تواند به این مسئله پی ببرد. البته شدت و ضعف بروز این علائم در خانم‌ها متفاوت است. مهم‌ترین علائمی که از نظر علمی تأیید شده، عبارت‌اند از:
- کاهش سطح هورمورن استروژن در بدن؛
- برهم‌خوردن نظم دوره‌های ماهیانه؛
- کاهش تعداد دوره‌های خانم‌ها در مقایسه با قبل؛
- گرگرفتگی و احساس گرمای بیش از حد؛
- تعرق زیاد شبانه؛
- اختلال در خواب؛
- خشکی و ناراحتی واژن در هنگام رابطۀ جنسی؛
- اضطراب و استرس؛
- کاهش میل جنسی؛
- مشکلات حافظه و تمرکز.
این علائم به‌تدریج از ماه‌ها یا سال‌ها قبل از ورود به دوران یائسگی آغاز می‌شوند و گاهی‌اوقات تا چهار سال بعد از آخرین قاعدگی نیز ادامه می‌یابند. چنانچه این علائم را قبل از 45سالگی در خود مشاهده کردید، باید حتماً به پزشک عمومی مراجعه کنید. از طریق معاینه و آزمایش‌های لازم، پزشک آغاز دوران یائسگی شما را تأیید یا رد می‌کند.
نگاهی به مشکلات دوران یائسگی
یائسگی به دلیل تغییر در تعادل هورمون‌های جنسی بدن زنان با افزایش سن، رخ می‌دهد. درواقع، زمانی که تخمدان‌ها تولید هورمون استروژن را متوقف می‌کنند، دوران یائسگی در خانم‌ها آغاز میشود. جراحی برداشتن تخمدان در خانم‌ها باعث بروز زودرس دوران یائسگی میشود. در همین راستا برخی از مهم‌ترین مشکلات دوران یائسگی عبارت‌اند از:
- پوکی استخوان؛
- ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی؛
- مشکلات حافظه و ابتلا به آلزایمر؛
- ایجاد چین و چروک بیشتر در پوست؛
- کاهش توان عضلانی؛
- ضعف در بینایی (افزایش احتمال ابتلا به آب‌مروارید)؛
- افسردگی؛
- مشکل در فعالیت مثانه و روده‌ها.
چگونه می‌توان سن یائسگی را عقب انداخت؟
بسیاری از خانم‌ها این سؤال را مطرح می‌کنند که چگونه می‌توان سن یائسگی را به تعویق انداخت؟ بررسی‌های تجربی نشان داده است که هیچ راهی برای به‌تعویق‌انداختن سن یائسگی وجود ندارد. اما عوامل مختلفی وجود دارند که می‌توانند باعث شوند سن یائسگی کاهش پیدا کند. مهم‌ترین این موارد به سبک زندگی افراد برمی‌گردد که در ادامه بیشتر در این زمینه بحث می‌کنیم.
عده‌ای گمان می‌کنند که بارداری و شیردهی یکی از عوامل تسریع‌کنندۀ دوران یائسگی به شمار می‌رود. همچنین، برخی عامل نژاد یا قومیت را نیز در سن یائسگی مؤثر می‌دانند. بررسی‌های پزشکی نشان داده است که هیچ‌یک از این موارد تأثیری روی سن یائسگی در خانم‌ها ندارند.
راهکارهایی برای درمان مشکلات دوران یائسگی
گاهی‌اوقات علائم و مشکلات دوران یائسگی به‌صورت شدیدی در خانم‌ها بروز می‌کنند. شدت آن‌ها به‌حدی است که تأثیر منفی جدی روی زندگی روزمرۀ افراد می‌گذارد. در این شرایط می‌توان با مراجعه به پزشک عمومی، راه‌هایی را برای کنترل یا درمان عوارض دوران یائسگی در پیش گرفت. این راهکارها عبارت‌اند از:
1. درمان جایگزین هورمونی (HRT)
اشاره کردیم که کاهش سطح استروژن در بدن، عامل اصلی در بروز یائسگی محسوب میشود. از طریق قرص، ژل و ایمپلنت‌های مخصوص، امکان جایگزین‌کردن هورمون استروژن در بدن برای کاهش مشکلات دوران یائسگی وجود دارد.
2. درمان رفتاری شناختی (CBT)
مشاوره افسردگی زنان در دوران یائسگی می‌تواند بسیاری از تنش‌های عصبی، استرس و بداخلاقی‌ها را در آن‌ها درمان کند. در این‌گونه مواقع، از نوعی گفتاردرمانی استفاده میشود. مشاوران متخصص یاری وی می‌توانند در این زمینه به شما کمک کنند.
3. انتخاب سبک زندگی سالم
رژیم غذایی نقش بسیار مهمی در کنترل سلامت جسمانی افراد در دوران یائسگی دارد. همچنین، گنجاندن ورزش در برنامۀ روزانه به‌صورت منظم می‌تواند به کاهش بسیاری از مشکلات دوران یائسگی کمک کند. چند اقدام دیگر که می‌تواند به‌صورت طبیعی به کنترل عوارض دوران یائسگی کمک کند عبارت‌اند از:
- نوشیدن آب سرد در زمان گرگرفتگی؛
- استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده یا روان‌کنندۀ واژن؛
- افزایش مطالعه و فعالیت‌های اجتماعی برای جلوگیری از مشکلات حافظه؛
- کنارگذاشتن مصرف الکل برای کمک به خواب آسوده‌تر و کاهش خطر ابتلا به سرطان سینه.
4. درمان‌های دارویی
داروهای مختلفی وجود دارد که پزشکان برای کنترل و کاهش عوارض دوران یائسگی تجویز می‌کنند. تعدادی از این داروها عبارت‌اند از:
- داروی ضدافسردگی پاروکستین؛
- داروی عصبی گاباپنتین؛
- داروی فشارخون کلونیدین؛
- داروهای تعدیل‌کنندۀ گیرندۀ استروژن؛
- مکمل‌های غذایی حاوی ویتامین D.
کلام پایانی
در این مطلب، مشکلات دوران یائسگی را بررسی کردیم. یائسگی یکی از دوره‌های زندگی است که خانم‌ها با آن مواجه می‌شوند و راهی برای خلاصی از آن وجود ندارد. اما راه‌های زیادی برای غلبه بر مشکلات دوران یائسگی وجود دارد که می‌تواند به خانم‌ها کمک کند تا این دوران را آسان‌تر پشت سر بگذارند. یاری وی آماده است تا درزمینۀ مشکلات روحی و روانی که خانم‌ها را در دوران یائسگی تهدید می‌کند، مشاوره و راهنمایی لازم را در اختیار خانم‌ها قرار دهد. به خاطر داشته باشید که عوارض دوران یائسگی قابل مدیریت و کنترل است، به شرطی که از مشاوران و پزشکان متخصص کمک بگیرید.
