مشاوره اعتماد به نفس چه تأثیری در افزایش خودباوری دارد؟

تاکنون برای شما پیش آمده است که به دلیل نداشتن اعتماد به نفس قید کاری را بزنید؟ خیلی از ما در مسیر زندگی‌مان با فرصت‌های نابی مواجه می‌شویم که به‌خاطر اعتماد به نفس ضعیف آن‌ها را از دست می‌دهیم. از‌دست‌دادن این فرصت‌ها بعضاً مسیر زندگی افراد را تغییر می‌دهد و آن‌ها را از دستیابی به قله‌های موفقیت بازمی‌دارد. تقویت اعتماد به نفس به‌عنوان یک ضرورت در زندگی همۀ انسان‌ها باید مورد توجه قرار بگیرد. مشاوره اعتماد به نفس در تمام مراحل زندگی از کودکی تا بزرگ‌سالی، مهم‌ترین راهکار برای افزایش خودباوری به شمار می‌رود.

یاری وی درزمینۀ روان‌شناسی اعتماد به نفس در کنار شما قرار دارد. بیایید راه‌های افزایش خودباوری را در کنار هم تمرین کنیم. تردید نداشته باشید که در کنار هم می‌توانیم به نتایج بسیار خوبی دست پیدا کنیم.

ریشۀ ضعف اعتماد به نفس چیست؟

مشاوره اعتماد به نفس زمانی اثرگذار خواهد بود که بدانیم ریشۀ مشکل در کجاست؟ وقتی توانایی انجام کاری را دارید، ولی در بروزدادن آن به مشکل می‌خورید، یعنی با مشکل عدم اعتماد به نفس دست و پنجه نرم می‌کنید. احتمالاً تجربۀ مواجهه با این‌گونه مشکلات را در سنین مختلف دارید. مثلاً در دوران مدرسه، در کلاس درس، وقتی معلم سؤالی را مطرح می‌کند، با اینکه پاسخ سؤال را می‌دانید، اما نمی‌توانید خود را قانع کنید که در جمع آن را به زبان بیاورید.

روان‌شناسان و کارشناسان تربیتی معتقدند که ریشۀ بسیاری از خصوصیات رفتاری مثبت یا منفی در افراد به دوران کودکی آن‌ها برمی‌گردد. مسئلۀ داشتن یا نداشتن اعتماد به نفس هم از این قاعدۀ کلی مستثنا نیست. تشویق‌ها، تنبیه‌ها، تعریف‌ها و سرزنش‌هایی که افراد در کودکی از اطرافیان‌ خود می‌شنوند، نقش بسیار زیادی در میزان اعتماد به نفس در آن‌ها دارد. برخی از مهم‌ترین دلایلی که باعث ضعف اعتماد به نفس، به‌خصوص در کودکان می‌شود، عبارت‌اند از:

• سرزنش‌های بیش از حد والدین درخصوص رفتارها و اقدامات اشتباه کودکان؛
• گوشزدکردن مداوم ناتوانی فرزندان در انجام صحیح کارها؛
• بی‌توجهی والدین در قبال دستاوردها و موفقیت‌های کودکان؛
• درگیری دائمی بین پدر و مادر در مقابل دیدگان فرزندان؛
• حمایت‌نشدن فرزندان از سوی والدین؛
• ندادن اختیار و آزادی عمل کافی به فرزندان در انجام کارهای شخصی؛
• تنبیه فیزیکی فرزندان؛
• واردشدن شوک روحی به فرزندان در اثر حوادث غیرمترقبه؛
• استفادۀ نادرست از رسانه‌ها و فضای مجازی.

بنابراین برای تقویت اعتماد به نفس در افراد باید از دوران کودکی این موضوع جدی تلقی شود.

مقایسۀ خجالتی‌بودن و نداشتن اعتماد به نفس

یکی از موضوعاتی که در بحث مشاوره افزایش اعتماد به نفس معمولاً مطرح می‌شود، مرز باریکی است که بین خجالتی‌بودن و نداشتن اعتماد به نفس وجود دارد. هر دو مورد باعث می‌شود که افراد در ابراز وجود دچار مشکل شوند. اما باید توجه داشته باشید که خجالتی‌بودن مسئله‌ای است که صرفاً در اجتماعات موضوعیت پیدا می‌کند. فردی ممکن است کاری را در یک جمع به دلیل خجالتی‌بودن انجام ندهد، اما همان کار را در خلوت خود به بهترین شکل ممکن و بدون مشکل انجام می‌دهد.

درمقابل اما فردی که مشکل اعتماد به نفس ضعیف دارد، چه در اجتماعات و چه در خلوت خود نمی‌تواند توانایی و استعداد خود را برای انجام آن کار استفاده کند. به عبارت دیگر، مشکل نداشتن اعتماد به نفس، بیش از آنکه در تعامل با دیگران موضوعیت پیدا کند، مسئله‌ای درونی است. با ذکر این توضیح باید توجه داشته باشید که خجالتی‌بودن، با نداشتن اعتماد به نفس، علی‌رغم شباهت‌هایی که دارند، دو موضوع کاملاً مجزا هستند.

علائم کمبود اعتماد به نفس

مشاوره اعتماد به نفس در افراد با شناسایی علائم مربوط به این مسئله آغاز می‌شود. ظهور و بروز مشکل کمبود اعتماد به نفس در افراد مختلف به شکل‌های گوناگونی صورت می‌گیرد. بنابراین برای تقویت اعتماد به نفس ابتدا لازم است نمادهای بیرونی این مشکل را در رفتار انسان‌ها به‌خوبی شناسایی کنیم. اصلی‌ترین علائم کمبود اعتماد به نفس عبارت‌اند از:

1. فرد در اجتماعات خانوادگی یا دوستانه سعی می‌کند خود را با وسایل شخصی سرگرم کند و با دیگران گرم نگیرد.
2. در گفت‌وگوی با دیگران خیلی زود دست از عقاید و افکار خود می‌کشد و از آن‌ها دفاع نمی‌کند.
3. درخصوص پوشش و آراستگی خود، وسواس بیش از حد نشان می‌دهد.
4. در برابر شنیدن انتقاد سازنده و دوستانه از دیگران خیلی ناراحت می‌شود.
5. خیلی زود و بدون دلیل با حرف‌هایی که دیگران می‌زنند، موافقت می‌کند و همراه می‌شود.
6. در برابر تشویق‌هایی که از دیگران می‌شنود، رفتار درست و منطقی نشان نمی‌دهد.
7. بسیاری از ساعات شبانه‌روز را با مقایسۀ بین خودش و دیگران تلف می‌کند.
8. کمتر تصمیمی را در زندگی خود با قاطعیت می‌گیرد.
9. سعی می‌کند زیر بار مسئولیت کارهایی که انجام می‌دهد، نرود.
10. اشتباهاتش را نمی‌پذیرد و همواره به دنبال مقصر می‌گردد.
11. در برابر ایجاد تغییرات در محیط پیرامونش مقاومت می‌کند.
12. نسبت به همۀ مسائل دید منفی دارد.
13. نگرانی از آینده مانند خوره به جان او می‌افتد.
14. موفقیت‌ها او را خوشحال نمی‌کند؛ چون بیش از حد کمال‌گراست.

راه‌های تقویت اعتماد به نفس

مشاوره اعتماد به نفس بعد از شناسایی ریشه‌های کمبود خودباوری و علائم آن در رفتار افراد، با در‌پیش‌گرفتن راه‌های تقویت اعتماد به نفس ادامه می‌یابد. مشاوره افزایش اعتماد به نفس در مقابل دیگران، در بستر زمان صورت می‌گیرد. اگر کسی انتظار دارد که صرفاً با یک جلسه مشاوره اعتماد به نفس، تمام مشکلاتی را که ریشه در چندین سال قبل دارد به‌یکباره برطرف شود، سخت در اشتباه است. اما ما در یاری وی به شما تضمین می‌دهیم که پیشرفت‌ها از همان جلسه ابتدایی ظاهر شوند.

چگونه اعتماد به نفس داشته باشیم؟ این سؤال مهمی است که در جریان مشاوره اعتماد به نفس به آن می‌پردازیم. تعدادی از مهم‌ترین راه‌های تقویت اعتماد به نفس عبارت‌اند از:

1. توجه به فیزیولوژی بدن در نشست و برخاست‌ها

بسیاری از کسانی که با مشکل کمبود اعتماد به نفس دست و پنجه نرم می‌کنند، در نشست و برخاست‌های خود اصطلاحاً شل و ول هستند. این افراد وقتی روی صندلی می‌نشینند، انگار در صندلی حل می‌شوند و به زبان عامیانه روی آن وا می‌روند. همچنین در زمان راه‌رفتن و ایستادن نیز هیچ خبری از صلابت و استواری در گام‌های آن‌ها نیست. مشاوره اعتماد به نفس در این‌گونه موارد به افراد توصیه می‌کند نسبت به فیزیک بدن خود در نشست و برخاست‌ها حساس باشند.

نشستن با صلابت روی صندلی و گام‌برداشتن با شانه‌های راست و قامتی استوار، در تقویت اعتماد به نفس افراد بسیار مفید است. مطالعاتی نیز در این زمینه صورت گرفته است که نتایج آن‌ها نیز گزاره‌های ذکرشده را تأیید می‌کنند.

2. پذیرفتن شکست‌ها مهم‌ترین نکته در مشاوره اعتماد به نفس

با آغوش باز به استقبال شکست‌ها بروید. باور کنید انسان‌های موفقی که در محیط پیرامون خود می‌بینید، بارها زمین‌خوردن را تجربه کرده‌اند و دوباره به مسیر خود ادامه داده‌اند. این حرف‌ها به‌هیچ‌وجه شعار نیست. شما مادامی‌که با شکست مواجه نشوید، هیچ پیروزی‌ای در زندگی به دست نخواهید آورد. فریب تبلیغاتی را نخورید که این روزها در فضای مجازی در جریان است.

ترس از شکست، شما را از تجربه‌کردن بازمی‌دارد. تجربه بزرگ‌ترین سرمایه و دستاورد هرکس در زندگی‌اش به شمار می‌رود. خودتان را از این سرمایۀ بزرگ و ارزشمند محروم نکنید. هرکدام از تجربه‌های ناموفق در زندگی، درس‌های مهمی به شما در ادامۀ مسیرتان می‌آموزد. از آن‌ها نهایت بهره را ببرید.

3. ورزش کردن؛ معجزه‌ای برای تقویت اعتماد به نفس

شاید فکر کنید که ورزش‌کردن چه ارتباطی با تقویت اعتماد به نفس دارد؟ از طرفی مشاره اعتماد به نفس روی ورزش‌کردن به‌عنوان یک ابزار بسیار عالی برای تقویت اعتماد به نفس در افراد تأکید می‌کند. سعی کنید برحسب علاقه‌تان یک ورزش نسبتاً دشوار را انتخاب کنید و با خودتان قول و قرار بگذارید که ظرف مدت‌زمان معینی در آن رشتۀ ورزشی پیشرفت کنید.

برای دستیابی به موفقیت تلاش کنید و زمان اختصاص دهید. مشاهدۀ پیشرفت در آن رشتۀ ورزشی، حس خوبی برای شما به ارمغان می‌آورد. به خاطر داشته باشید که ورزش صرفاً سلامت جسم شما را تضمین نمی‌کند، بلکه روح و روان شما نیز با ورزش‌کردن منظم در آرامش و آسایش قرار می‌گیرد.

4. افزایش دانش و آگاهی

مشاوره افزایش اعتماد به نفس روی مسئلۀ افزایش دانش و آگاهی افراد درزمینۀ تخصصی فعالیتشان نیز حساس است. گاهی اوقات کمبود اعتماد به نفس به این دلیل در افراد شکل می‌گیرد که فکر می‌کنند تسلط کافی روی موضوعات ندارند. برای کاهش این مشکل، بهترین کار این است که دانش خود را افزایش دهید. سعی کنید در هر رشتۀ تحصیلی یا فرصت شغلی که فعال هستید، زمان مشخصی را در طول هفته صرف مسئلۀ افزایش آگاهی خود کنید.

همچنین، اگر برای کاری در آینده برنامه‌ریزی می‌کنید، حتماً دانش خود را دربارۀ آن افزایش دهید تا بتوانید با دید بازتر وارد آن شوید. آگاهی می‌تواند کلید حل بسیاری از مشکلات در طول زندگی ما باشد.

5. به‌کارگیری قوۀ خیال در مسیر مثبت

مشاوره اعتماد به نفس تلاش می‌کند که قوۀ تخیل افراد را در جهت افزایش خودباوری آن‌ها فعال کند. سعی کنید در طول هفته برای فکر‌کردن به موفقیت‌ها و پیشرفت‌ها در مسیر زندگی‌تان زمان خاصی را اختصاص دهید. قید‌و‌بندی برای افکار خود در این زمان در نظر نگیرید و اجازه دهید که مرغ خیالتان به پرواز دربیاید. تمرین تخیل مثبت خیلی زود تأثیر خود را روی تقویت اعتماد به نفس شما می‌گذارد.

6. قراردادن خود در جایگاه رهبری

وقتی صحبت از رهبری به میان می‌آید، یعنی باید مسئولیت گروهی را غیر از خودتان در امر خاصی بر عهده بگیرید. لازم نیست که به دنبال کارهای بزرگ باشید. از رهبری یک تیم فوتبال یا کوهنوردی که با دوستان در آن شرکت می‌کنید، آغاز کنید. پذیریش مسئولیت‌های این‌چنینی که هرچند کوچک به نظر می‌رسند، در تقویت اعتماد به نفس شما معجزه می‌کند.

7. بیرون‌آمدن از منطقۀ امن زندگی

تنبلی را کنار بگذارید و برای زندگی خود در جنبه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و… برنامه‌ریزی کنید. برای دستیابی به هرکدام از این اهداف، زمان‌بندی خاصی را در نظر بگیرید. خود را از منطقۀ امن و آسایش زندگی بیرون کنید و با چالش‌های ریز و درشت زندگی مواجه شوید. تنه‌ به تنۀ مشکلات زندگی شدن، فارغ از اینکه از پس مشکلات بربیایید یا خیر، موجب تقویت اعتماد به نفس شما می‌شود.

8. بهره‌گیری از فرصت دوستی و رفاقت

رفاقت‌کردن به‌شیوۀ درست می‌تواند درمان بسیاری از دردهای اجتماعی در زندگی ما باشد. در روابط اجتماعی خود از دوستی‌کردن با دیگران استقبال کنید. شاید خیلی از دوستی‌ها زودگذر باشند و روزی به نقطۀ پایان برسند، اما در این بین قطعاً دوستانی را پیدا خواهید کرد که تا سال‌های سال از حضور در کنار آن‌ها لذت ببرید. روابط اجتماعی سالم و پویا نقش زیادی در درمان نداشتن اعتماد به نفس دارند.

9. قهرمان زندگی خود بودن

مشاوره اعتماد به نفس به افراد توصیه می‌کند که دست از مقایسه‌کردن تمام‌وقت خود با دیگران بکشند. سعی کنید قهرمان زندگی خودتان باشید. تمام تلاشتان را صرف این موضوع کنید که آنچه در چنته دارید، به منصۀ ظهور برسانید. این دقیقاً همان چیزی است که باید در تمام برنامه‌های زندگی خود به دنبال آن باشید. رقابت با دیگران حتماً امر مثبت و خوبی است؛ البته مشروط به آنکه باعث شود شما تلاش و کوشش خود را بیشتر کنید.

10. شادبودن مهم‌ترین توصیۀ مشاوره اعتماد به نفس

حتماً این جمله را شنیده‌اید که «خنده بر هر درد بی‌درمان دواست». شاید این جمله از نظر خیلی از افراد کلیشه‌ای باشد، اما هم تحقیقات علمی و هم نتایج تجربی به‌خوبی اثبات کرده است که شاد‌بودن در زندگی تأثیرات شگفت‌انگیزی روی ابعاد مختلف رفتار انسان‌ها دارد. به خاطر داشته باشید کسی که با وجود تمام چالش‌ها و سختی‌ها در زندگی لبخند می‌زند، چیزی را از دست نمی‌دهد، بلکه آن کسانی که از هر فرصتی برای تلخ‌کردن کام خود و دیگران بهره می‌برند، خود را از نعمت‌های بسیاری در زندگی محروم می‌کنند.

یاری وی؛ تجربۀ مشاوره اعتماد به نفس با مشاوران باتجربه و متخصص

مشاوره اعتماد به نفس از این جهت ضروری است که افراد به‌طور اختصاصی می‌توانند مشکلات‌ خود را شناسایی کنند و برای هریک از آن‌ها راه‌حل مناسبی بیابند. تقویت اعتماد به نفس مانند تکمیل خانه‌های یک پازل هزارتکه است که باید با راه و روش آن به‌صورت علمی آشنا شوید. حضور در جلسات مشاوره افزایش اعتماد به نفس یاری وی به شما کمک می‌کند تا با استعداد‌ها و توانمندی‌های ذاتی خود به‌روشنی آشنا شوید و نحوۀ استفادۀ صحیح از آن‌ها را در متن زندگی فرابگیرید.

یاری وی در تلاش است تا پنجره‌ای به‌سمت دنیایی باز کند که در آن حیات انسانی متعالی توأم با آسایش برای همه در دسترس باشد. بیایید در این مسیر کنار هم گام برداریم.