آموزش زبان دوم به کودک در حال تبدیل‌شدن به یکی از اصول پرورشی والدین است. فواید بسیار زیاد آموزش زبان دوم به کودک، والدین را مجاب کرده است تا با روش‌های مختلف، یادگیری «زبان دوم» را به کودک خود هدیه دهند. بااین‌حال، بسیاری از افراد نمی‌دانند که برای چنین کاری، چگونه و از کجا آغاز کنند. اگر شما هم در چنین شرایطی قرار گرفته‌اید، باید به انتخاب هوشمندانه‌تان بابت انتخاب این مقاله تبریک بگوییم؛ زیرا در ادامه به تمامی سؤالات و دغدغه‌های شما پاسخ خواهیم داد.
چنانچه خیلی عجله دارید تا بدانید بهترین زمان یادگیری زبان دوم برای کودک چه زمانی است، همین حالا خیالتان را راحت می‌کنیم: بهترین زمان آموزش زبان دوم به کودک زمانی است که زبان اول را یاد می‌گیرد، اما با رعایت برخی نکات که در ادامه خواهیم گفت؛ پس Let’s go!
فهرست محتوا
یادگیری زبان دوم در کودکان
باور عمومی چنین است که کودکان بدون درنظرگرفتن موقعیت و آموزش خاصی، به‌راحتی زبان دوم را یاد می‌گیرند. آیا چنین باوری درست است؟
مطالعات نشان داده است که کودکان در صورت مواجهۀ طولانی‌مدت با زبان جدید، آن را به‌خوبی فرامی‌گیرند. به همین خاطر است که کودکان مهاجر، به‌سرعت زبان دوم را یاد می‌گیرند؛ زیرا همه‌روزه در احاطۀ زبان دوم قرار دارند و همین امر سبب می‌شود تا یادگیری‌شان نسبت به بزرگسالان افزایش پیدا کند.
اما چنانچه آموزش زبان دوم به کودک در شرایط محدود صورت گرفته باشد، مثل کلاس‌های درس در مدرسه، سرعت یادگیری کاهش پیدا می‌کند و توانایی یادگیری کودک نسبت به نوجوانان و بزرگسالان، تفاوت خاصی نخواهد داشت. لذا نحوۀ آموزش زبان دوم به کودک خیلی مهم است. اما چرا چنین تفاوتی وجود دارد؟
محققان به این نتیجه رسیده‌اند که کودکان به‌صورت ضمنی یاد می‌گیرند. یعنی چه؟ یعنی بدون فکر آگاهانه، تأمل یا تلاش. یادگیری ضمنی نیاز به این دارد که کودک در طولانی‌مدت در معرض زبان قرار گیرد. به همین دلیل، والدینی که دوزبانه هستند، در آموزش زبان دوم به کودک موفق‌ترند. اما زمانی که سن افزایش پیدا می‌کند، یادگیری از حالت ضمنی به یادگیری صریح تبدیل می‌شود.
یادگیری صریح یعنی به‌صورت تحلیلی و با تلاش عمدی همراه است. راحت‌تر بگوییم: بزرگسالان به‌مانند دانشمندان به وظیفۀ یادگیری نزدیک می‌شوند.
مراحل آموزش زبان دوم به کودک
پیش از آنکه بخواهیم با جزئیات، مراحل آموزش زبان دوم به کودک را برایتان شرح دهیم، اجازه دهید در ابتدا خیلی کلی به این مسئله بپردازیم. شما برای آموزش زبان دوم به کودک، به‌طور‌کلی سه راه در اختیار دارید:
۱. از بدو تولد، هر دو زبان را به بچه آموزش دهید. بسیاری از کودکان به‌صورت هم‌زمان، با یادگیری هر دو زبان بزرگ می‌شوند.
۲. تمرکزتان روی یاددادن زبان اول باشد. زبان دوم را در مدرسه و کلاس‌های آموزشی می‌تواند فراگیرد.
۳. به فرزند خود فرصت دهید که در طول روز در معرض هر دو زبان قرار گیرد و آن‌ها را تمرین کند.
راه‌های آموزش زبان دوم به کودکان
- هرچه زودتر شروع کنید
اولین قدم برای آموزش زبان دوم به کودک این است که در اسرع وقت شروع کنید. این اسرع وقت یا می‌تواند از همین حالا باشد، یا زمانی که کودکتان به دنیا آمد. نگران اختلال زبانی نباشید؛ زیرا بچه‌ها از همان کودکی می‌توانند زبان‌ها را از یکدیگر تشخیص دهند. طی مطالعاتی که صورت گرفته، تاکنون هیچ‌گونه اختلال یادگیری‌ای در اثر آموزش هم‌زمان دو زبان به کودک گزارش نشده است؛ اما بدیهی است که یکی از زبان‌ها تبدیل به زبان غالب شود و کودک بیشتر از آن استفاده کند.
لذا ممکن است زبان اول شما، به زبان دوم فرزندتان تبدیل شود که این کاملاً طبیعی است.
- مثل یک معلم، صبور باشید
اگر فرزند شما در حال یادگیری زبان دوم است، با او هم‌دل شوید و مثل یک حامی تمام‌عیار کنارش باشید. سعی کنید نیازهایش را بشنوید و با رویکردهای آموزشی مطابقت دهید. چنانچه حس کردید کودکتان خسته یا دل‌زده شده است، آموزش او را به‌سمت روش‌هایی که با تفریح و سرگرمی توأم باشد سوق دهید.
- کتاب بخوانید، کارتون ببینید و آهنگ بخوانید
جذاب‌ترین روش‌های آموزش زبان دوم به کودک، در همین بخش خلاصه شده است؛ دلیلش را خودتان متوجه خواهید شد.
کتاب بخوانید: کتاب زبان مناسب با کودکتان را برایش بخوانید. بچه‌ها عاشق شنیدن داستان هستند. همان‌گونه که گفتیم، بچه‌ها توانایی تشخیص زبان دوم را دارند و وقتی که شما در حال خواندن کتاب به زبان دیگری هستید، آن‌ها متوجه این موضوع خواهند شد.
فیلم ببینید: احتمالاً تابه‌حال دیده‌اید که کودکان از شدت علاقه به برخی از برنامه‌های تلویزیونی (خصوصاً کارتون) ساعت‌ها میخکوب می‌نشینند و برنامه‌ها را تماشا می‌کنند. شما می‌توانید برنامه‌های مورد علاقۀ کودک خودتان را با زبان دوم به‌راحتی از اینترنت تهیه کنید و در اختیارش بگذارید.
آهنگ بخوانید: بهترین راه برای آشنایی فرزندتان با زبان دوم، خواندن آهنگ است. آموزش زبان دوم به کودک، همراه با آوازخواندن، به‌شدت سرگرم‌کننده است؛ زیرا کودکان به‌سرعت به موسیقی واکنش نشان می‌دهند و زمانی که متوجه تغییر زبانی آن شوند، دقتشان را افزایش می‌دهند.
- یک محیط آموزشی غیررسمی ایجاد کنید
کیفیت آموزش زبان دوم به کودک شما زمانی افزایش پیدا می‌کند که کودکتان در معرض زبان دوم قرار گیرد. شما اگر به زبان دیگری مسلط هستید یا شخصی را در خانه دارید که زبان دوم می‌داند، سعی کنید برای صحبت‌های روزانه از زبان دوم استفاده کنید. بچه‌ها به زبان و لهجه‌ها خوب دقت می‌کنند و سعی دارند تا همان را عیناً تکرار کنند.
-
فرصت تمرین ایجاد کنید
یادتان هست که در آن سه روش کلی گفتیم که یکی از راه‌های آموزش زبان دوم به کودک می‌تواند این باشد که او را به کلاس بفرستید؟ اما باید بدانید که این تمام ماجرا نیست؛ زیرا باید محیطی را فراهم کنید که کودکتان بتواند تمام مفاهیمی را که یاد گرفته است، به‌صورت عملی پیاده کند. حفظ‌کردن گرامر و لغات، نمی‌تواند به‌تنهایی روش خوبی برای یادگیری زبان دوم باشد.
فواید آموزش زبان دوم به کودک
۱. دوزبانه‌بودن تأثیر بسیار مثبتی بر مغز می‌گذارد.
۲. آموزش زبان دوم به کودک سبب افزایش ارزش‌های او در آیندۀ کاری‌اش می‌شود.
۳. دوزبانه‌بودن، میزان سلامت فرد را افزایش می‌دهد.
۴. صحبت‌کردن به دو زبان، کودکتان را روشن‌فکر می‌کند.
۵. تأثیرات آموزش زبان دوم به کودک، در زمان‌های سفر به خارج از کشور نمود پیدا می‌کند.برای کسب اطلاعات بیشتر,مطلب تاثیر زبان دوم بر زبان آموزی کودکان مهاجر را مطالعه کنید.
۶. دوزبانه‌بودن، فرصت‌های اجتماعی جدیدی در مقابل کودکتان قرار می‌دهد.
۷. یادگیری زبان دوم، سرآغازی برای یادگیری سایر زبان‌ها خواهد بود.
۸. آموزش زبان دوم به کودک بدین معناست که او هم چنین کاری را برای فرزندش خواهد کرد؛ انتقال فرهنگ زبان‌آموزی، از نسلی به نسل دیگر.
۹. دوزبانه‌بودن کودک شما یعنی او در بزرگسالی جزو اقلیت‌ها نخواهد بود.
مشاوره کودک برای آموزش زبان دوم به کودک
چنانچه برای آموزش زبان دوم به کودک خود همچنان نگرانی دارید، یا شرایط لازم را در اختیار ندارید، می‌توانید به بخش مشاور کودک سامانۀ یاری وی مراجعه کنید. در این بخش شما به مشاوران این حوزه دسترسی خواهید داشت و می‌توانید به کمک نوین‌ترین روش‌های ارتباطی (آنلاین، تصویری، صوتی و متنی (چتی)) با متخصصان کودک در تماس باشید.
مشاورانی که در این بخش حضور دارند، شما را در بحث آموزش زبان دوم به کودک به‌خوبی یاری خواهند داد.
