علائم افسردگی و اضطراب بارداری چیست؟
تحقیقات نشان داده است که تا 33 درصد از زنان در دوره‌ای از بارداری اضطراب یا افسردگی را تجربه می‌کنند. با این وجود، برخی مطالعات نشان می‌دهد که کمتر از 20 درصد از این زنان به دنبال درمان آن هستند و این درمان اغلب ناکافی است و حتی در بعضی موارد به کودک هم پس از زایمان آسیب های روحی و روانی هم میزند، اما نکته مهم این است که اگر باردار هستید؛ باید بدانید افسردگی و اضطراب بارداری کاملا طبیعی بوده و به جای انفعال و نگرانی بهتر است در راستای بهبود حال و شرایط خود اقداماتی انجام دهید.
فهرست محتوا
افسردگی و اضطراب چیست؟
اجازه دهید بررسی مقالات افسردگی و اضطراب بارداری را با این سوال آغاز کنیم که به طور کلی افسردگی و اضطراب چیست. افسردگی، احساس غم، حس پوچی و اضطراب، احساس عصبی بودن، نگرانی و یا ترس، یک مشکل جدی پزشکی است که مغز را درگیر می‌کند و ممکن است در دوران بارداری یا پس از تولد کودک رخ دهد. این احساسات فراتر از آن چیزی است که افراد ممکن است در صورت داشتن روز بد یا عصبی بودن ناشی از یک اتفاق بد تجربه کنند.
افسردگی و اضطراب در شرایط حاد ممکن است مانع انجام کارهای روزمره مانند مراقبت از خود و کودک شود. افسردگی و اضطراب ممکن است ماندگار شود و به خودی خود از بین نمی‌رود؛ اما قابل درمان است و به همین دلیل کمک گرفتن برای روند درمان بسیار اهمیت دارد.همچنین نکته ای که باید توجه داشته باشیم این است که افسردگی در زنان می تواند به دلایل تغییرات هورمونی و ژنتیکی باشد و در دوره های مختلف زندگی آنان بروز پیدا کند.
علائم افسردگی و اضطراب بارداری چیست؟
علائم افسردگی در دوران بارداری عبارتند از:
- دیگر از چیزهایی که قبلا لذت می‌بردید، لذت نمی‌برید
- علاقه شما به دنیای اطرافتان کاهش می‌یابد
- احساس گناهکار بودن دارید
- احساس بی‌ارزشی می‌کنید
- کم انرژي هستید نمی‌توانید تمرکز کنید
- دچار تغییر اشتها شده اید
- افکار خودکشی دارید
- بی خواب یا خواب آلود شده اید
علائم اضطراب در دوران بارداری بسته به نوع اختلال، از جمله اختلال اضطراب عمومی و یا وسواس فکری و عملی متفاوت است.
علائم اختلال اضطراب عمومی
- نگرانی بیش از حد (که کنترل آن دشوار است)
- تحریک‌پذیری تنش و درد عضلانی
- الگوی خواب آشفته
- احساس بی‌قراری در درون
- خستگی زیاد
- تمرکز ضعیف
درصورتی که علائم فوق را داشتید باید در سریع ترین با یک مشاور افسردگی جلسه داشته باشید.
علائم اختلال وسواس فکری عملی
- افکار آزاردهنده تکراری
- اجبار برای تسکین این افکار از طریق افکار یا رفتارهای تکراری دیگر
عوامل خطر افسردگی و اضطراب در دوران بارداری یا بعد از تولد چیست؟
افسردگی و اضطراب در دوران بارداری یا پس از تولد نوزاد، می‌تواند برای هر مادری اتفاق بیفتد. با این حال عوامل مختلفی باعث می‌شود که بعضی از زنان بیش از دیگران یکی یا هر دو این شرایط را تجربه کنند. این عوامل عبارتند از:
- سابقه افسردگی یا اضطراب، چه در دوران بارداری و چه در زمان‌های دیگر
- سابقه خانوادگی افسردگی یا اضطراب
- یک بارداری دشوار یا یک تجربه تولد دردناک
- به دنیا آوردن دوقلوها یا چندقلوها
- مشکلات خاص با همسر
- مشکلات مالی
- نداشتن حامی و پشتیبان در شرایط سخت بارداری
- بارداری بدون برنامه
- سابقه اختلال دیسفریک قبل از قاعدگی (PMDD)
- سن کم مادر (زیر 20 سال)
- تنها زندگی کردن
- طلاق گرفتن یا مرگ همسر
- تجربه‌ی حوادث آسیب‌زا یا استرس‌زا احساس دوگانگی مثبت و منفی در مورد باردار بودن
- عوارض فیزیکی بارداری
- داشتن بیش از سه فرزند
افسردگی و اضطراب در دوران بارداری یا بعد از تولد، به دلیل کاری که شما انجام می‌دهید یا انجام نمی‌دهید اتفاق نمی‌افتد. محققان فکر می‌کنند افسردگی و اضطراب در این مدت ممکن است ناشی از ترکیبی از عوامل جسمی، عاطفی و محیطی باشد.
آیا افسردگی و اضطراب بارداری یا بعد از تولد، می‌تواند بر کودک تأثیر بگذارد؟
بله، این شرایط پزشکی به صورت غیر مستقیم، می‌تواند بر کودک شما تأثیر بگذارد. پیوند به موقع مادر و کودک برای رشد کودک شما مهم است و نزدیک شدن به کودک، قسمت عمده‌ای از این پیوند است. هنگامی که در دوران بارداری یا پس از تولد افسردگی یا اضطراب دارید، نزدیک شدن به کودک ممکن است سخت باشد. ممکن است نتوانید به آنچه کودک شما نیاز دارد پاسخ دهید و اگر کودکان بزرگتری در خانه باشند ممکن است حمایت شما را نیز از دست بدهند.
درمان زودرس افسردگی و اضطراب بارداری برای شما، کودک تازه متولد شده و سایر اعضای خانواده مهم است. هرچه زودتر درمان را شروع کنید با سرعت بیشتری بهبود پیدا می‌کنید. خطرات مربوط به نوزادانی که مادرانشان دارای مشکلات روانشناختی قبل از تولد هستند، عبارتند از:
- زایمان زودرس (قبل از هفته 37)
- وزن کم هنگام تولد
- نمره پایین APGAR (به سلامتی نوزاد تازه متولد شده پس از زایمان اشاره می‌کند)
- سازگاری ضعیف در خارج از رحم از جمله ابتلا به مشکلات تنفسی
- پریشانی و عصبی بودن
این خطرات برای مادران شامل موارد زیر است:
- خودکشی
- ختم بارداری
- افسردگی یا اضطراب پس از زایمان
- اعتیاد به مواد مخدر و الکل
- اختلال در دلبستگی به کودک
- زایمان زودرس
روش‌های درمان افسردگی و اضطراب بارداری
متخصصان اتفاق نظر دارند که افسردگی و اضطراب نیاز به توجه پزشکی دارد. اما تصمیم گیری در مورد نحوه درمان آنها خصوصا در موارد حاد، طی دوران بارداری یک چالش واقعی است. در ادامه برخی از راهکارهای دارویی و غیر دارویی درمان افسردگی و اضطراب بارداری را معرفی می‌کنیم.
رویکردهای غیر دارویی درمان افسردگی و اضطراب بارداری
درمان‌های زیر برای کمک به زنان باردار مبتلا به افسردگی خفیف تا متوسط موفق بوده است.
روان درمانی
مانند درمان رفتاری شناختی (CBT) که در آن یک درمانگر ماهر، روش‌های جدیدی را برای مدیریت افکار و احساسات به مراجع آموزش می‌دهد.
رژیم غذایی
اسیدهای چرب ضروری امگا 3 که در غذاهایی مانند ماهی روغنی و گردو یافت می‌شود، می‌تواند به عنوان تقویت کننده روحیه طبیعی عمل کند.
نور درمانی
در این روش، بیماران برای کمک به تسکین علائم افسردگی در ساعات مشخصی از روز در معرض نور خورشید قرار می‌گیرند.
طب سوزنی
طب سوزنی یک درمان چینی، شامل قرار دادن سوزن‌های کوچک در مناطقی از بدن است که تصور می‌شود بر خلق و خوی تأثیر بگذارد.
داروهای ضد افسردگی و ضد اضطراب
دارو معمولاً موثرترین روش برای درمان افسردگی و اضطراب بارداری است. اما بسیاری از پزشكان و مادران آینده از مصرف داروها می‌ترسند؛ زیرا اکثر داروها هرگز روی زنان باردار آزمایش نشده‌اند، بنابراین پزشکان از تأثیر آنها بر نوزادان متولد شده مطمئن نیستند.
اقدامات مهم مادر برای درمان افسردگی و اضطراب بارداری
اگر حس می‌کنید دچار افسردگی و اضطراب بارداری شده‌اید، بهتر است خود شما نیز اقداماتی را جهت بهبود شرایط انجام دهید. به عنوان مثال:
- برای خود وقت بگذارید.
- کاری انجام دهید که از آن لذت می‌برید.
- واقع بین باشید و بدانید لازم نیست همه کارها را به تنهایی انجام دهید.
- از دیگران کمک بخواهید.
- هنگام استراحت کودک استراحت کنید.
- در جمع‌های دوستانه شرکت کنید.
برای درمان این نوع افسردگی، راه‌هایی را بررسی کردیم. اگر با راهکارهای دارویی و غیر دارویی بالا به نتیجه نرسیدید، می‌توانید مشاوره افسردگی با یک روانشناس را امتحان کنید. روانشناسان yariway در این حوزه تخصص ویژه دارند و می‌توانند به شما کمک‌های سازنده‌ای کنند. توجه داشته باشید که این افسردگی قابل درمان است؛ پس برای درمان سریع‌تر آن اقدام کنید. یادتان باشد که مراجعه به روانشناس به معنای ضعیف بودن شما نیست؛ بلکه نشانه‌ای از اهمیت سلامت خودتان و فرزندتان می‌باشد.
