روانشناس، فردی آموزش دیده در حوزۀ بهداشت روان است که به افراد کمک می‌کند راه‌های سالمی برای مقابله با چالش‌های سلامت روان بیاموزند. روانشناسان می‌توانند به افرادی که در شرایط خاصی زندگی می‌کنند، کمک کنند. این شرایط خاص می‌تواند سپری کردن دوران افسردگی، دوران پس از غم از دست دادن یک عزیز و… باشد. روانشناسان سال‌ها آموزش می‌بینند تا بتوانند طیف وسیعی از خدمات بهداشت روانی را ارائه دهند. اگر می‌خواهید بدانید که روانشناس کیست و قرار است پس از دوران آموزش چه کارهایی انجام دهد، این مطلب را تا انتها بخوانید.
فهرست محتوا
یک روانشناس چه می‌کند؟
برای افراد زیادی این سؤال وجود دارد که شغل روانشناسی چیست و روانشناسان دقیقاً چه می‌کنند. روانشناسان فرآیندها و رفتارهای شناختی، عاطفی و اجتماعی افراد را مطالعه و به درمان آن‌ها کمک می‌کنند. یکی از اهداف اصلی آن‌ها ارزیابی و درک افکار، احساسات و رفتار بیماران است. یک روانشناس با تجربه برای دستیابی به ارزیابی درست به شرح زیر عمل می‌کند:
- شناسایی الگوهای رفتاری و عاطفی
- تشخیص اختلالات
- ارجاع دادن
- ارائه برنامه‌های درمانی مناسب
روانشناسان با ارائۀ مشاوره و روان درمانی که به عنوان گفتار درمانی نیز شناخته می‌شود، مسائل مربوط به سلامت روان را درمان می‌کنند. با این حال، برخی از آن‌ها فقط بر تحقیق یا آموزش تمرکز می‌کنند و با بیماران کار نمی‌کنند. روانشناسان برخلاف روانپزشکان نمی‌توانند نسخه‌های دارویی بنویسند و یا اقدامات پزشکی انجام دهند.
روانشناسان ممکن است در یک مطب خصوصی یا در محیط‌های دیگر مانند مدارس، بیمارستان‌ها، مراکز بهداشتی اجتماعی، زندان‌ها، خانه‌های سالمندان یا مراکز توانبخشی با مراجعین کار کنند. همچنین ممکن است در یکی از حوزه‌های مختلف روانشناسی به مطالعه، تحقیق و پژوهش مشغول شوند.
حوزۀ روانشناسی به چند دسته تقسیم می‌شود؟
اگرچه رشتۀ روانشناسی دارای زیرشاخه‌های زیادی است، اما اکثر روانشناسان در پنج دستۀ اصلی قرار می‌گیرند:
- روانشناس بالینی
- روانشناس اعصاب
- روانشناس سلامت
- مشاوره روانشناسی
- روانشناس پزشکی قانونی
تحصیل در رشتۀ روانشناسی چگونه است؟
روانشناسان سال‌ها در رشتۀ خود آموزش می‌بینند. پس از اتمام دورۀ لیسانس، افراد علاقه‌مند به این حرفه، همچنان به تحصیلات تکمیلی به مدت ۴ تا ۶ سال و به طور تمام وقت ادامه می‌دهند. یک روانشناس موفق علاوه بر دروس خود به تحقیق و پژوهش نیز می‌پردازد. اغلب روانشناسان پیش از فارغ‌التحصیلی، یک دورۀ کارآموزی یک ساله را سپری می‌کنند.
روانشناسان حتی پس از اخذ مدرک دکترا و دریافت مجوز فعالیت، باید سالانه چندین واحد به روز شده را آموزش ببینند. فقط تعداد خاصی از روانشناسان هستند که مجوز تجویز دارو به آن‌ها داده می‌شود. این افراد باید آموزش‌های پیشرفته‌تری در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری دیده باشند.
دلایل مراجعه به روانشناس چیست؟
دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است بخواهید با یک روانشناس مشورت کنید. در صورت مشاهدۀ هر یک از علائم زیر باید نوبت روانشناس دریافت کرده و به او مراجعه کنید:
- افکار، احساسات یا رفتارهایی دارید که خارج از کنترل است و بر روابط، کار یا احساس کلی رفاه شما تأثیر منفی می‌گذارد.
- در حال مبارزه با مشکلات زندگی مانند بیماری، مرگ یکی از عزیزان، طلاق یا مشکلات در محل کار هستید.
- استفاده شما از مواد مخدر یا الکل به سلامتی، احساسات، روابط یا مسئولیت‌های شما ضربه زده است.
- شما به یک فرد بی طرف و دلسوز نیاز دارید که به شما کمک کند تا احساسات خود را سازماندهی کنید.
- به قدری احساس ناامیدی می‌کنید که با خود می‌اندیشید زندگی دیگر ارزش زیستن ندارد.
- به طور مستقیم به خودکشی و روش‌های مختلف آن فکر می‌کنید.
از یک روانشناس چه انتظاری داشته باشیم؟
متخصصان مختلف روش خاص خود را برای ارتباط و تعامل با بیماران دارند؛ زیرا ارتباط با هر فرد نیازمند هوشیاری و رفتار مناسب با شرایط آن بیمار است. اما به طور کلی، می‌توانید از یک روانشناس انتظار داشته باشید که:
- در ابتدا از شما سؤالاتی بپرسد؛ مانند: چه چیزی شما را به اینجا آورده است؟ سابقۀ شخصی شما چیست؟ مشکل شما از کی شروع شد؟ چه چیزی مشکل شما را بهتر یا بدتر می‌کند؟ رابطۀ شما با الکل و مواد مخدر چگونه است؟پاسخ به این سؤالات به روانشناس شما کمک می‌کند تا اطلاعات لازم را جمع‌آوری کند.
- در مرحلۀ بعد از شما بخواهد که یک یا چند تست روانشناسی انجام دهید. این تست‌ها می‌تواند به روانشناس شما کمک کند تا مشکلی را که بیان کرده‌اید، درک کرده و در نهایت به یک تشخیص برسد. آزمایش‌ها ممکن است خلق و خو، ویژگی‌های شخصیتی یا حافظه و تمرکز شما را ارزیابی کنند.
- ایدۀ روشنی از مسائلی که ممکن است با آن مواجه شوید، ارائه دهد. این ایده‌ها به شما و روانشناستان کمک می‌کند تا یک برنامۀ درمانی مناسب برای شما پیش‌بینی شود.
نشانه‌های یک روانشناس خوب پیست؟
اگرچه پیدا کردن یک روانشناس خوب کاری زمان‌بر و سخت است، اما باید به این موضوع توجه داشته باشید که روانشناسانی که تجربه کافی برای درمان دارند، نشانه‌های مشترکی دارند که به کمک آن‌ها می‌توانید یک روانشناس خوب را از یک روانشناس زرد تمیز دهید. این نشانه‌ها عبارت‌اند از:
- به حرف شما گوش می‌دهند؛
- به شما احساس امنیت و رازداری می‌دهند؛
- بهترین راه درمان را برای شما می‌خواهند؛
- سعی می‌کنند بین شما و خود ارتباطی قوی ایجاد کنند؛
- روند درمان را تحت نظر دارند و با شما چک می‌کنند؛
- بین شما و او اتحادی شکل می‌گیرد که هدفش درمان و حال خوب شماست؛
- اعتماد شما را جلب می‌کند؛
- کمک می‌کند تا شما متوجه تغییرات در خود شوید؛
- راه‌حل‌های زیادی را پیش روی شما می‌گذارد تا خودتان انتخاب کنید؛
- برای درمان شما عجله ندارد؛
- به تمام جنبه‌های هویت شما توجه می‌کند؛
- ارزش کار و تلاش شما را نادیده نمی‌گیرد.
چگونه یک روانشناس خوب پیدا کنیم؟
در دنیای مدرن امروزی، پیدا کردن یک روانشناس خوب در نزدیکی محل زندگی خود، کار سختی نیست. کافیست لیست روانشناسان را در اینترنت جست‌وجو کرده، امتیاز و نظراتی که مراجعه‌کنندگان پیشین ثبت کرده‌اند را مطالعه کنید و از این لیست، گزینۀ مناسب را برای خود انتخاب کنید.
همچنین اگر تمایل به کمک گرفتن از یک روانشناس آنلاین دارید، می‌توانید وارد سایت یاری وی شده و از میان روانشناسان این مجموعه، فرد مورد نظر خود را انتخاب کنید. پس از ثبت درخواست نوبت، می‌توانید در زمان مقرر با روانشناس منتخب، ارتباط آنلاین برقرار کنید.
