متأسفانه روزانه آمار بسیاری از تجاوز منتشر می‌شود. تعرض جنسی علاوه بر جسم، تأثیرات بسیاری روی روح و روان افراد می‌گذارد. فردی که مورد تجاوز و آزار جنسی قرار گرفته، به پشتیبانی زیادی از سوی اطرافیان، مشاوران، پلیس و پزشکان نیاز دارد. اما این پشتیبانی عاطفی باید به چه طریقی انجام شود؟ بسیاری از افراد نمی‌دانند که چطور به فرد قربانی تجاوز و آزار جنسی کمک کنند.

چگونگی برخورد با قربانیان تجاوز و آزار جنسی؟

گاهی افراد با صحبت‌های نابجا باعث می‌شوند فرد تجاوزدیده احساس گناه کند و نتواند این موضوع را به‌درستی هضم کند. متأسفانه بسیاری از بازماندگان تجاوز، به دلیل عدم حمایت و پشتیبانی دچار بیماری‌های روحی شده و به خودکشی فکر می‌کنند. پس شما به‌عنوان دوست، خانواده و هرکسی که از این موضوع باخبر است باید با طرز حمایت درست آشنا باشید.

همدردی با تجاوز

قربانی تجاوز و آزار جنسی، پاسخ‌های متفاوتی به این رفتار نشان می‌دهد. البته که احساساتی مثل ترس، پریشانی، حقارت، خشم، گیجی، گناه و بی‌حسی ممکن است در تمام افراد مشترک باشد. این احساسات ممکن است هفته به هفته و حتی روز به روز متفاوت باشد. آنچه اهمیت دارد این است که کسی که مورد تعرض جنسی قرار گرفته، بتواند بدون ترس احساساتش را بیان کند. او باید احساس امنیت، اعتماد، کنترل و ارزش شخصی را دوباره در وجودش احیا کند. در ادامه به بایدها و نبایدهای رفتاری در حمایت از افرادی که مورد تجاوز و آزار جنسی قرار گرفته‌اند، پرداخته‌ایم.

۱. انتقاد نکنید

در قدم اول به خاطر داشته باشید که از فرد، به دلیل حضور در مکانی که مورد تجاوز و آزار جنسی قرار گرفته، مقاومت‌نکردن، جیغ‌نزدن و حتی زود صحبت نکردن، انتقاد نکنید. هرکسی در هر کجا، صرف‌نظر از جنسیت، سن، ظاهر و لباس می‌تواند قربانی تجاوز و آزارجنسی باشد. هیچ‌کس سزاوار تجاوز جنسی نیست و افسانه‌هایی دربارۀ میل و خواستن برای زنان یا ناتوانی در کمک به خود برای مردان، در درجۀ اول باعث ایجاد بار گناه روی دوش بازمانده می‌شود، به‌طوری‌که احساس مسئولیت می‌کند و خودش را مقصر این موضوع می‌داند. هرگونه انتقاد از نحوۀ برخورد آن‌ها از وضعیت، چه در هنگام حمله و چه پس از آن، به‌سادگی بر بار گناه اضافه می‌کند. شما که دوست ندارید اوضاع را از قبل سخت‌تر کنید؟ پس از هر انتقادی بپرهیزید.

۲. درک کنید

گوش کنید و سعی کنید بدون پرسش بفهمید که چرا نتوانسته مانع از وقوع تجاوز و آزار جنسی شود. ممکن است از ترس زیاد منفعل شده باشند یا مورد تجاوز محارم و افراد مورد اعتمادشان قرار گرفته باشند. ممکن است تهدید شده یا مورد حملۀ فیزیکی قرار گرفته باشند. با گوش‌دادن و درک‌کردن فرد، اجازۀ بیان احساسات را به او بدهید.

۳. ساده‌ نگیرید

آزار جنسی و نحوه برخورد با آن

سعی کنید اتفاق‌ رخ‌داده را ساده نگیرید. هرگز به قربانی تجاوز و آزار جنسی نگویید «مهم نیست»، «فراموشش کن»، «ممکن بود اتفاق‌های بدتری برای تو بیفتد» و… . احساسات منفی آزار جنسی را جدی بگیرید و بگذارید فرد احساساتش را به‌طور دقیق بیان کند. به او اجازه دهید طی گذر زمان از پس هضم اتفاق برآید.

۴. دربارۀ حضورتان اطمینان دهید

به قربانی تجاوز و آزار جنسی اطمینان دهید که از او پشتیبانی می‌کنید و کنارش هستید. به این ترتیب می‌توانید اختلال اضطراب پس از حادثه را در او کاهش دهید. از او بپرسید که آیا دوستان دیگری را می‌شناسد که صحبت‌کردن با آن‌ها برایش راحت‌تر باشد یا مایل به دیدن مشاور تجاوز جنسی هست؟ اگر تمایل داشت به او کمک کنید تا این کار را سازمان دهد و از مشاوره کمک بگیرد. اما به یاد داشته باشید که هرگز قربانی را تحت فشار قرار ندهید.

۵. کنترل نکنید

گاهی تجاوز و آزار جنسی باعث می‌شود افراد احساس کنند مورد تهاجم و کنترل قرار دارند. به فرد قربانی اجازه دهید برای زندگی‌اش تصمیم بگیرد و هرگز با محافظت بیش از حد و کنترل زیاد اعتماد‌به‌نفس او را تضعیف نکنید.

۶. به او کمک کنید تا احساس امنیت کند

باید و نباید در برخورد با قربانیان تجاوز و آزار جنسی

به او کمک کنید تا احساس امنیت کرده و دوباره در فعالیت‌های گذشته شرکت کند. دانستن اینکه او می‌تواند درمورد احساس ناامنی با شما صحبت کند و در صورت نیاز می‌تواند از همراهی شما بهره‌مند باشد، به مقابله با مسائل دشوار کمک خواهد کرد. هرگز او را نترسانید و باعث یادآوری حمله نشوید. در این مرحله او به آرامش نیاز دارد. اگر فرد قربانی تجاوز و آزار جنسی، شریک زندگی شماست و بعد از حمله بین شما فاصلۀ عاطفی افتاده، سعی کنید او را سرزنش نکنید و به او در هضم این موضوع زمان دهید. به این ترتیب احساس گناه و شرم را از بین می‌برید و احساس نزدیکی و اعتماد دوباره را برقرار می‌سازید. مشاور می‌تواند در بازسازی اعتماد ازدست‌رفته کمک بزرگی باشد.

۷. خودتان را سرزنش نکنید

خودتان را به خاطر آنچه اتفاق افتاده است، سرزنش نکنید؛ اینکه چرا کنار او نبودید، چرا از او محافظت نکردید و… . مسئولیت این‌ کار فقط به عهدۀ متجاوزان است نه شما و قربانی!

۸. به‌جای او صحبت نکنید

زمانی‌ که پزشکان، پلیس، مشاوران و دوستان از او سؤال می‌پرسند، بگذارید خودش صحبت کند. مراقبت ‌های پزشکی بعد از تجاوز را جدی بگیرید و فرد قربانی تجاوز و آزار جنسی را به معاینات پزشکی تشویق کنید. از او بخواهید آزمایش‌های بارداری، HIV و… را انجام دهد. البته به خاطر داشته باشید این کار را به او تحمیل نکنید.

۹. زیاد از خودتان انتظار نداشته باشید

فرد قربانی به انواع مختلفی از حمایت نیاز دارد. هیچ‌کس نمی‌تواند همۀ کارها و حمایت‌ها را برای او انجام دهد. گاهی‌اوقات یک مشاور، دوست و حتی همکار قابل اعتماد می‌تواند به شما در این حمایت کمک کند. قرار نیست شما بلافاصله جادو کنید و همه‌چیز را به حالت قبل بازگردانید. اما با نشان‌دادن اینکه چقدر به او اعتقاد دارید، با گوش‌دادن، احترام به احساسات و اهمیت به آن‌ها می‌توانید کمک کنید که دوباره بهبود بیابند.

۱۰. از مشاوره کمک بگیرید

دانستن اینکه شخصی که به او علاقه دارید صدمه دیده، ممکن است احساس ضعف را در شما ایجاد کند. غالباً بازماندگان و طرف‌داران قربانی با احساس ناتوانی و عصبانیتِ پس از آن دست‌و‌پنجه نرم می‎کنند و یادگیری نحوۀ پاسخ‌گویی برای آن‌ها سخت است.ممکن است در دانستن اینکه برای کمک به عزیزانتان چه بگویید یا چه کاری انجام دهید، مشکل داشته باشید. اشکالی ندارد که همۀ پاسخ‌ها را نداشته باشید. گوش‌دادن بدون قضاوت و صرفاً حضور در آنجا می‌تواند حمایت شگفت انگیزی برای بازمانده داشته باشد. به عزیزتان بگویید که برایتان مهم است، او را سرزنش نمی‌کنید و به او اعتقاد دارید. متأسفانه، هیچ راه‌حل سریع و ساده‌ای برای بهبودی از خشونت جنسی وجود ندارد؛ بنابراین مهم است که برای بهبود سلامت روان فرد آزاردیده جنسی صبور باشید؛ زیرا به نظر می‌رسد این روند طولانی‌مدت است و فرد با مشکلات زیادی از جمله بیزاری جنسی رو به رو می شود که باعث بی میلی جنسی در زن شده و نیاز به درمان دارد.در‌صورتی‌که توانایی کنترل عصبانیت را ندارید، از مشاوره کنترل خشم کمک بگیرید. مشاور درمان استرس نیز می‌تواند در این مسیر همراه خوبی برای شما و فرد قربانی باشد.همچنین این افراد بعد از حادثه,تا مدت ها در برقراری رابطه دوباره مشکل خواهند داشت و دچار ترس و وحشت می شوند که ارزیابی جنسی قبل از ازدواج به آن ها در رفع مشکل و شناخت فانتزی جنسی کمک می کند.

ما در یاری‌وی با کمک مشاوران تخصصی در حوزه‌های فردی و زوج‌درمانی می‌توانیم شما را در این مسیر همراهی کنیم. مشاوره آنلاین روانشناسی ، تلفنی، چت متنی و تصویری در سراسر دنیا با مشاوران هم‌زبانتان را از ما بخواهید.